W ostatniej katechezie mówiłem o objawieniu Boga, w którym odsłania On siebie i swój plan życzliwości i miłości. Objawienie Boga wpisuje się w czas i historię ludzi. Właśnie historia staje się miejscem, w którym możemy dostrzec działanie Boga dla dobra ludzkości.
Bóg przychodzi do nas w tym, co jest dla nas najbardziej znane i łatwe do zweryfikowania, ponieważ stanowi nasz codzienny kontekst bez którego nie zdołalibyśmy zrozumieć samych siebie (Jan Paweł II, Enc. Fides et ratio, 12).
Ewangelista św. Marek w jasny i syntetyczny sposób przywołuje początkowe momenty nauczania Jezusa: "Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże" (Mk 1, 15). To, co oświeca i nadaje pełny sens historii świata i człowieka zaczyna jaśnieć w grocie betlejemskiej. Jest to tajemnica, którą już wkrótce będziemy kontemplować w Bożym Narodzeniu: zbawienie, które realizuje się w Jezusie Chrystusie. W Jezusie z Nazaretu Bóg objawia swoje oblicze i żąda, aby człowiek podjął decyzję, by Go rozpoznał i podążał za Nim. Objawienie się Boga w historii, aby wejść w relację dialogu miłości z człowiekiem, nadaje zupełnie nowe znaczenie całej ludzkiej drodze. Historia nie jest tylko zwykłym następstwem stuleci, lat i dni, ale jest czasem obecności, która nadaje jej pełne znaczenie i otwiera na trwałą nadzieję.
Gdzie możemy odczytać etapy Objawienia Boga? Pismo święte jest uprzywilejowanym miejscem odkrywania wydarzeń tej drogi i pragnę po raz kolejny zaprosić wszystkich w tym Roku Wiary, aby częściej brali do ręki Biblię, aby ją czytali i medytowali, a także aby zwrócić większą uwagę na czytania z Mszy św. niedzielnej. Wszystko to stanowi cenny pokarm dla naszej wiary.
Czytając Stary Testament, możemy dostrzec, że interwencje Boga w historię ludu, który sobie wybrał i z którym zawiera przymierze, nie są minionymi faktami, które popadają w zapomnienie, ale stają się "pamiątką", tworzą "historię zbawienia", zachowywaną żywo w świadomości ludzi poprzez celebrację wydarzeń zbawczych. I tak w Księdze Wyjścia Pan nakazuje Mojżeszowi świętować wielki moment wyzwolenia z niewoli egipskiej, żydowską Paschę wypowiadając następujące słowa: "Dzień ten będzie dla was dniem pamiętnym i obchodzić go będziecie jako święto dla uczczenia Pana. Po wszystkie pokolenia – na zawsze w tym dniu świętować będziecie" (12, 14). Dla całego ludu Izraela przypominanie tego, co Bóg uczynił staje się pewnego rodzaju stałym imperatywem, aby upływający czas naznaczony był żywą pamięcią minionych wydarzeń. W Księdze Powtórzonego Prawa Mojżesz zwraca się do ludu słowami: "Tylko się strzeż bardzo i pilnuj siebie, byś nie zapomniał o tych rzeczach, które widziały twe oczy: by z twego serca nie uszły po wszystkie dni twego życia, ale ucz ich swych synów i wnuków" (4, 9). Wiara karmiona jest odkrywaniem Boga i wspominaniem o Bogu zawsze wiernym, który kieruje historią i ustanawia bezpieczny i stabilny fundament, na którym można oprzeć swoje życie.
Wiara żywi się odkryciem i pamięcią o Bogu zawsze wiernym, który kieruje historią i ustanawia pewny i stabilny fundament, na którym osadza się własne życie. Także pieśń Magnificat, którą Dziewica Maryja wznosi do Boga jest najwyższym przykładem tej historii zbawienia. Maryja wychwala miłosierne działanie Boga w konkretnym kroczeniu jego ludu, wierność obietnicom przymierza złożonych Abrahamowi i jego potomstwu; a wszystko to jest żywą pamiątką Bożej obecności, która nigdy nie ustaje (Łk 1, 46–55)
Dla Izraela, Wyjście z Egiptu jest centralnym wydarzeniem historycznym, w który Bóg ukazuje swą potęgę. Bóg wyzwala Izraelitów z niewoli egipskiej, aby mogli powrócić do Ziemi Obiecanej i oddawać mu chwałę jak jedynemu i prawdziwemu Panu. Izrael nie wyrusza po to, aby stać się ludem tak na inne ludy, lecz aby służyć Bogu w kulcie i w życiu i świadczyć o Nim pośród innych ludów. Celebrowanie tego wydarzenia czyni go obecnym i aktualnym, gdyż dzieło Boga nigdy nie ustaje. On jest wierny swemu wyzwalającemu zamiarowi i dalej go realizuje, aby człowiek mógł rozpoznać i służyć swemu Panu i odpowiadać z wiarą i miłością na Jego działanie.
Bóg więc objawia siebie samego nie tylko w wydarzeniu pierwotnym stworzenia, ale wchodząc w naszą historię, w historię małego ludu, który nie był ani najliczniejszy ani najmocniejszy. To Boże Objawienie osiąga swoją pełnię w Jezusie Chrystusie: Bogu, Logosie, Słowie stwarzającym, które jest na początku świata, wcieliło się w Jezusie i ukazało prawdziwe oblicze Boga. W Jezusie spełnia się każda obietnica, w Nim wypełnia się historia Boża z ludzką. Kiedy czytamy opowiadanie o dwóch uczniach idących do Emaus, przekazanym nam przez świętego Łukasza, widzimy w sposób jasny, że osoba Chrystusa oświetla Stary Testament, całą historię zbawienia i ukazuje wielki plan jednoczący dwa Testamenty. Jezus, w istocie, tłumaczy dwom wędrowcom zagubionym i rozczarowanym, że jest wypełnieniem każdej obietnicy: "I zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego" (24, 27). Ewangelista przytacza okrzyk dwóch uczniów kiedy rozpoznali, iż towarzyszem ich podróży był Pan: "I mówili nawzajem do siebie: «Czy serce nie pałało w nas, kiedy rozmawiał z nami w drodze i Pisma nam wyjaśniał?»" (32).
Katechizm Kościoła Katolickiego streszcza etapy Bożego Objawienia i syntetycznie ukazuje ich rozwój (n. 54–64): Bóg zaprosił człowieka od początku do intymnej komunii z Sobą i także wtedy kiedy człowiek, przez własne nieposłuszeństwo, utracił Jego przyjaźń, Bóg nie pozostawił go pod władzą śmierci, ale wiele razy ofiarował ludziom Swe przymierze (Mszał Rzymski, Modlitwa Eucharystyczna IV). Katechizm przemierza drogę Boga z człowiekiem od przymierza zawartego z Noem po potopie, do powołanie Abrahama, aby wyszedł z własnej ziemi i uczynienia go ojcem licznych narodów. Bóg kształtuje Izraela na Swój naród, poprzez wydarzenie Wyjścia z Egiptu, przymierze na Synaju i poprzez Mojżesza, udzielenie daru Prawa, aby Go uznano i Mu służono jako jedynemu, prawdziwemu i żyjącemu Bogu.
Poprzez proroków Bóg prowadzi swój lud w nadziei zbawienia, w oczekiwaniu na nowe i wieczne Przymierze, przeznaczone dla wszystkich ludzi, dokonujące się w Chrystusie, Synu Bożym, który stał się człowiekiem i jest szczytem Objawienia i zamiaru łaski Bożej.
Zatrzymałem się nad wspomnieniem działania Boga w historii człowieka, aby ukazać etapy tego wielkiego planu miłości, poświadczonego w Starym i Nowym Testamencie: jedyny plan zbawienia skierowany do całej ludzkości, stopniowo objawiany i realizowany przez moc Bożą. To jest zasadnicze dla drogi wiary. Znajdujemy się w liturgicznym czasie Adwentu, który przygotowuje nas do Bożego Narodzenia. Wiemy dobrze, iż termin Adwent oznacza "przybycie", "obecność" i w starożytności wskazywał właśnie przybycie króla czy imperatora do określonego okręgu (guberni). Dla nas chrześcijan znaczy wspaniałą i nie do pojęcia rzeczywistość: Bóg przekroczył swoje Niebo i pochylił się nad człowiekiem; zawarł z nim przymierze, wchodząc w historię narodu. On jest królem, który zstąpił na tą biedną prowincję , którą jest ziemia i uczynił nam dar z siebie, przyjmując nasze ciało, stając się człowiekiem jak my. Adwent zaprasza nas jeszcze raz do przebycia drogi tej obecności i przypomina nam zawsze na nowo, że Bóg nie usunął się ze świata, jest obecny, nie opuścił na i nie pozostawił samym sobie, ale wychodzi nam naprzeciw na różne sposoby, co musimy nauczyć się rozeznać. Także i my poprzez naszą wiarę, nadzieję i miłość, jesteśmy wezwani każdego dnia do tego, by zauważyć tę Obecność i świadczyć o niej w tym świecie często powierzchownym i rozkojarzonym oraz sprawić, by w naszym życiu rozbłysło światło, które oświetliło grotę Betlejem.
